1. Thực trạng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hiện nay
Với khí hậu nhiệt đới ẩm, Việt Nam nói chung và tỉnh Quảng Nam nói riêng, đây là điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại cây trồng. Tuy nhiên, đây cũng là điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh hại cây trồng phát triển. Do đó để phòng trừ dịch hại và bảo vệ cây trồng thì việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) vẫn là một biện pháp quan trọng và chủ yếu.
Tuy nhiên điều đáng lo ngại là việc sử dụng thuốc của người dân rất tùy tiện, không theo khuyến cáo của bất kỳ cơ quan chức năng hoặc chuyên môn nào nên khiến cho việc lạm dụng thuốc BVTV càng trở nên nguy hiểm. Nguyên tắc sử dụng thuốc BVTV “4 đúng” gần như không được áp dụng. Người nông dân không hề tuân thủ theo các nguyên tắc đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc BVTV.
Thuốc BVTV là con dao 2 lưỡi, dễ dẫn đến những hậu quả tai hại làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và môi trường. Do các loại thuốc BVTV thường là các chất hoá học có độc tính cao nên nếu không được quản lý chặt chẽ và sử dụng đúng cách thì rất dễ gây ô nhiễm môi trường sinh thái, dư lượng thuốc BVTV quá giới hạn cho phép trong nông sản là mối đe dọa lớn đối với sức khoẻ con người. Hiện nay, cả nước có khoảng 15 – 20 triệu người thường xuyên tiếp xúc với thuốc BVTV và 70% trong số đó có triệu chứng ngộ độc. Ngộ độc thuốc BVTV là nguyên nhân gây tử vong cao nhất tại các bệnh viện, chỉ sau cao huyết áp và tai nạn giao thông.
2. Hiệu quả và lợi ích sử dụng thuốc thảo mộc
Thuốc thảo mộc là thuốc chiết xuất từ các loại cây cỏ, thảo mộc…ức chế quá trình phát triển của sâu bệnh, được coi là một xu hướng sản xuất sạch.
Hiệu quả khi sử dụng: Thuốc thảo mộc không tạo nên tính kháng của dịch hại, không ảnh hưởng đến thiên địch và không để lại dư lượng trên cây trồng. Thuốc tác động đến côn trùng gây hại bằng cách gây sự ngán ăn, xua đuổi, ngăn sự lột xác của côn trùng cũng như ngăn cản sự đẻ trứng là giảm khả năng sinh sản. Do ít độc với các loài thiên địch nên thuốc thảo mộc bảo vệ được sự cân bằng sinh học trong tự nhiên (cân bằng giữa thiên địch và sâu hại), ít gây tình trạng bùng phát sâu hại.
Lợi ích của thuốc thảo mộc:
- Nguyên liệu dễ tìm
- Dễ làm
- Dễ phổ biến
- Chi phí thấp
- Hiệu quả cao
- Phù hợp với nông dân vùng khó khăn
3. Cách pha chế một số thuốc trừ sâu thảo mộc
3.1. Chiết xuất từ củ Tỏi
* Công thức 1:
|
Vật liệu
|
Phương pháp chuẩn
|
Cách sử dụng
|
Tác dụng
|
|
- 85 gram tỏi băm nhỏ;
- 50 ml dầu khoáng sản (dầu hỏa hoặc dầu thực vật);
- 10 ml xà phòng;
- 950 ml nước;
- Lọc;
- Chai đựng.
|
- Thêm tỏi vào dầu thực vật.
- Hỗn hợp để lắng trong 24 giờ .
- Thêm nước và khuấy thêm xà phòng
- Chứa trong chai
|
- Pha loãng 1 phần
các nhũ tương với 19 phần nước (ví dụ, 50 ml dung dịch chiếc xuất thêm vào 950ml nước.
- Lắc thật kỹ trước khi phun thuốc.
- Phun triệt để trên cây trồng.
- Phun tốt nhất vào buổi chiều mát.
|
Chống vi khuẩn, nấm, sâu bọ (sâu đục thân, đục quả, bọ trĩ, bọ xít…), tuyến trùng rễ và xua đuổi côn trùng.
|
* Công thức 2:
|
Vật liệu
|
Phương pháp chuẩn
|
Cách sử dụng
|
Đối tượng phòng trừ
|
|
- 2 củ tỏi
- Vài giọt xà phòng
- 4 ly nước
- Cối nghiền
- Lọc
- Chai đựng
|
- Tỏi xay, cho vào một ít nước.
- Hỗn hợp để lắng trong 24 giờ.
- Thêm nước và khuấy trong xà phòng.
- Lọc
- Chứa trong chai.
trước khi sử dụng.
|
- Pha loãng 1 phần nhũ
tương với 9 phần nước.
- Lắc trước khi phun
thuốc.
- Phun triệt để trên cây trồng bị nhiễm bệnh.
- Phun tốt nhất vào buổi chiều mát.
|
- Đốm đen
- Thối cây con
- Thối quả
- Nấm mốc sương
|
* Chú ý khi sử dụng Tỏi:
- Không ảnh hưởng tới con người.
- Chiết xuất từ tỏi có phổ phòng trừ rộng nên có thể giết chết côn trùng có ích.
- Không dùng phòng trừ rệp vì nó giết chết kẻ thù tự nhiện của rệp.