Năm 2023, Trung tâm Khuyến nông Quảng Nam phối hợp với UBND xã Axan, huyện Tây Giang triển khai mô hình "Trồng cây Giổi ăn hạt phát triển kinh tế cho vùng núi”, quy mô 3,0ha, với 03 hộ dân tham gia. Mô hình được triển khai tại thôn Arây, xã Axan, huyện Tây Giang.

Hình 1: Cây giổi ăn hạt sau trồng 5 tháng tuổi tại thôn Arây, xã Axan, huyện Tây Giang  

Các hộ tham gia được hỗ trợ 100% cây giống, phân bón, được tập huấn kỹ thuật trước khi trồng. Mô hình đã ứng dụng đồng bộ các tiến bộ kỹ thuật như: mật độ 1.111 cây/ha (theo cự ly hàng - cây: 3 - 3m), cây giống giổi ghép đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng; thực bì được phát dọn; làm đất, đào hố được thực hiện trước khi trồng 01 tháng; hố được đào với kích thước 40 x 40 x 40 cm; bón lót 0,2 kg phân NPK/hố hoặc từ 0,4 - 0,5 kg phân hữu cơ vi sinh/hố. Nơi đất chua (độ pH < 6,5) bón thêm 50-100 gam vôi bột/hố.

Hình 2: Đoàn viên thanh niên tình nguyện giúp các hộ dân trồng cây giổi ăn hạt 

Sau thời gian 5 tháng (trồng từ tháng 11/2023), mô hình đã được địa phương và các hộ tham gia đánh giá cao. Cây giổi có tỷ lệ sống cao đạt 95%, cành ghép phát triển nhanh, chồi nách đã ra được 6-7 lá, cây sinh trưởng khỏe, sạch sâu bệnh và phù hợp với điều kiện địa phương. Cây giổi ghép sau khi trồng sẽ rút ngắn thời gian thu hoạch quả và hạt từ 8 năm xuống còn 4 năm. Ngoài giá trị thu được từ hạt, gỗ cây giổi cũng có giá trị cao. So với những cây trồng khác, cây giổi mang lại lợi ích kép. Trồng và chăm sóc đúng qui trình kỹ thuật cây giổi sau 3 năm đã cho quả bói và năm thứ 4 bắt đầu cho thu chính. Càng lâu năm, năng suất giổi càng cao.  Một cây mới thu hoạch thì cho khoảng 7-8kg hạt khô, cây giổi lâu năm cho thu khoảng 25-30kg hạt khô/năm.

Với kết quả bước đầu đạt được, mô hình trồng cây Giổi ăn hạt (bằng cây ghép) phát triển kinh tế cho vùng núi sẽ là cơ sở nhân rộng diện tích trồng cây lâm sản ngoài gỗ đem lại giá trị cao cho người nông dân xã Axan, huyện Tây Giang./.